Kıbrıs Türk Sanayi Odası, Süt Ürünleri İmalatçıları Birliği, Hayvan Üreticileri ve Yetiştiricileri Birliği, Esnaf ve Zanaatkarlar Odası ile Koop Süt yetkilileri, süt ürünleri sektörünün ciddi kriz içinde olduğunu vurguladı.

İlgili oda ve birlik başkanları, ithal ürünlere uygulanan fonların artırılması, imalatçıların enerji giderlerinin düşürülmesi, askerin ihtiyaçlarının yerli üretimden tedarik edilmesi gibi 7 madden oluşan önerilerini de basınla paylaştı.

Basın toplantısında, “gerekli tedbirler alınmazsa gümrükler dahil her noktada tepkimizi koyacağız” yönündeki uzlaşı da deklare edilirken ithal ürünlerde gıda güvenliği konusunda sıkıntılar olduğuna vurgu yapıldı.

AVUNDUK: “BİR ARPA BOYU YOL ALMADIK”

Kıbrıs Türk Sanayi Odası’nda düzenlenen basın toplantısında ilk sözü Süt Ürünleri İmalatçıları Birliği Başkanı Canan Avunduk aldı.

Avunduk, çiğ süt, enerji ve yatırım giderlerinin imalatçılar için düşürülmesi gerektiğini vurguladı.

Avunduk, “Şu anki Tarım Bakanı dahil gelmiş geçmiş tüm tarım bakanlarına bu konudaki taleplerimizi ilettik, bir arpa boyu yol alamadık. Alacağımızı da düşünmüyorum” dedi.

Süt imalatçısının yarınıyla ilgili kaygılı olduğunu da sözlerine ekleyen Avunduk, ekonominin küçük olmasının ve ambargoların dezavantajına işaret etti, ivedi çözüm istedi.

NAİMOĞLULARI: “İTHALAT POLİTİKASI HATALI”

Hayvan Üreticileri ve Yetiştiricileri Birliği Başkanı Mustafa Naimoğluları, 2 yıl önce ülkedeki çiğ sütün yüzde 60’ının iç piyasada pazarlandığını söyleyerek, bu rakamın şimdilerde yüzde 30’a düştüğünü, ülkedeki ithalat politikasının hatalı olduğunu vurguladı.

Naimoğluları, “Süt tankerleri geceleri pazar bulmak için kapı kapı geziyor. Sütümüzü pazarlayamıyoruz. Böyle bir şey olamaz” dedi.

“FİRMALARIN KÂR PAYLARI YÜZDE 300’ÜN ÜZERİNDE”

İthal ürünlerin yasaklanması ya da bu ürünlere yüksek fon uygulanması gibi önerileri dile getiren Birlik Başkanı,“Kuzey, süt ürünlerinde güneye göre yüzde 30 daha ucuz. İthalatçılar bunu biliyor ve ürünlerini buna göre pazarlıyor. İthalatçı firmaların kâr payları yüzde 300’ün üzerinde” şeklinde konuştu.

“BİZ ASKERE BEYAZ PEYNİR VEREMİYOR MUYUZ?”

İthal ürünlerden bazılarının burada paketlendiğini, üretim tarihlerinin değiştirildiğini söyleyen Mustafa Naimoğluları, “Bizim ülkemizde kaşar üretiliyor ama 2015’te 14 milyon TL’lik kaşar ithal ettik. Bu ülkede beyaz peynir de üretiyoruz ama Kıbrıs Türk Barış Kuvvetleri Komutanlığı ayda 60 tona yakın beyaz peyniri ithal ediyor. Biz askere beyaz peynir veremiyor muyuz?” diye sordu.

“BİZİM GÖNDERDİĞİMİZ KAŞAR ACABA AYNI YOLDAN ÜLKEYE Mİ DÖNÜYOR?”

Ülkede üretilen kaşar peynirinin ihraç edilebilmesi için kilo başına 3.5 TL destek verildiğini de sözlerine ekleyen Birlik Başkanı Naimoğluları, “Şunu sorgulamamız gerek; bizim gönderdiğimiz kaşar acaba aynı yoldan ülkeye mi dönüyor? Biz kaşarın ihracı için 1 kilo için 3.5 TL destek veriyorsak ülkeye girecek kaşara da 3.5 TL fon uygulamalıyız” şeklinde konuştu.

“HALKIN SAĞLIĞINI, ÜRETİCİNİN GELECEĞİNİ VE İMALATÇININ YATIRIMLARINI KORUMAK İÇİN…”

Turizmde yüzde 20 yerli ürün kullanma zorunluluğu olduğunu anımsatan Birlik Başkanı, “Bu yüzde 80 ithal ürün demek” ifadesine yer vererek şunu ekledi:

“Halkın sağlığını, üreticinin geleceğini ve imalatçının yatırımlarını korumak için gerekli tepkileri koyacağız. Gerekirse gümrüklerde, gerekirse de her noktada bu tepkileri artıracağız. Sonuna kadar mücadele edeceğiz” dedi.

“TARIM BAKANLIĞI’NI KAPATSINLAR”

Ülkede ne kadar üretime ihtiyaç olduğunun belirlenmesi gerektiğini de vurgulayan Mustafa Naimoğluları, “Ya bu konuyu netleştirsinler ya da üreticiyi de memur yapsınlar. Üretimden vazgeçsinler. Tarım Bakanlığı’nı kapatsınlar, o koltuklarda oturmasınlar” şeklinde konuştu.

“HALKIN İTHAL ÜRÜNLERDE NE YEDİĞİNİ BİLMESİ GEREK”

Sosyal medyada gündem olan bir konuya değinmek istediğini söyleyen Birlik Başkanı Naimoğluları, “İthal ürünlerde kullanılan mayaların domuz kökenli enzimler içerdiği Türkiye basınında dillendirildi. Yetkilileri uyarıyoruz, bunu incelesinler. Halkın ithal ürünlerde ne yediğini bilmesi gerek” dedi.

TULGA: “NE ARARSANIZ BURADA AMA SİZ DÜNYADA YOKSUNUZ”

Kıbrıs Türk Esnaf ve Zanaatkârlar Odası Genel Koordinatörü Hürrem Tulga, basın toplantısındaki konuşmasında, “Dünyaya açılamadık, ambargolar altındayız ama dünya buraya açıldı. Ne ararsanız burada ama siz dünyada yoksunuz” ifadesine yer verdi, “Bu tutarsızlık değil mi?” diye sordu.

“HİÇBİR ÜLKE HAM MADDE SATARAK KALKINAMAZ”

Ülkede pek çok stratejik ürün olduğunu ancak elde bir tek süt kaldığını dile getiren Tulga, “Katma değeri olan ve sanayiye temel oluşturan neredeyse tek ürün süt ürünleridir ama hiçbir ülke ham madde satarak kalkınamaz. Öyle bir şey yok” dedi.

Süt için durmadan pazar arandığını da kaydeden Hürrem Tulga, “Bu konuda hemen açılım yapılmalı, süt ürünlerine sahip çıkılmalı” şeklinde konuştu.

“HERKES KENDİNE GELSİN”

Tarım için yapılan reforma da değinen Tulga, “Biz üretici tanımından yine kaçtık. Esaslı politikalardan, planlamadan kaçmaya devam ettiğimiz sürece katma değeri söz konusu olan ürünleri kaybedeceğiz. Herkes kendine gelsin. Yaşama hakkımıza ve alın terimize sahip çıkmalıyız. Bu toplantı birlikteliğin ayak sesidir” dedi.

YÜCESOYLU: “GÜNDE 450 TON SÜT… TÜRKİYE VE ARAP PAZARI DIŞINDA PAZAR YOK…”

Koop Süt Genel Müdürü Salih Yücesoylu, ülkede günlük 450 ton çiğ süt üretildiğini kaydederek,“ Biz Türkiye ve Arap pazarın dışında hiçbir noktaya ürün ihraç edemedik” dedi.

Türkiye pazarında çiğ süt fiyatı her geçen gün aşağıya çekildiğini ve bunun rekabet edilebilirliği yok ettiğini dile getiren Yücesoylu, şunu kaydetti:

“HALK ORGANİK ÜRÜNLERE SEMPATİ DUYUYOR AMA…”

“Organik adı altında bu ülkeye giren o kadar süt var ki. Buradan ilgili birimlere soruyorum, acaba bu ürünler gerçekten organik mi? Bunun tespiti neye göre yapıldı ve bu ürünler ülkeye nasıl sokuldu?”

Halkın organik ürünlere sempati duyduğunu belirten Yücesoylu, bu ülkeye giren ürünlerin gerçekten organik olup olmadığının sorgulanmasını istedi.

“BAZI SÜT ÜRÜNLERİ BLOK HALİNDE İTHAL EDİLİYOR, BURADA PAKETLENİYOR”

Ülkeye ithal giren süt ürünlerinin fazlalılığına da dikkat çeken Koop Süt Genel Müdürü Salih Yücesoylu, “Bazı tüccarlar bu ürünleri Avrupa’dan ya da herhangi bir ülkeden bloklar halinde ithal ediyor. Kendi dükkanlarında, mağazalarında, ambarlarında bunu paketliyor. Kamuoyu bu konuda duyarlı davranmalı” şeklinde konuştu.

“ASKER ÜLKE İÇİN BÜYÜK PAZAR”

Askerin ülke için büyük bir pazar olduğunu da dile getiren Salih Yücesoylu, “Askeri ihalelere bile Türkiye firmaları sahip çıkıyor, ürünler Türkiye’den ithal ediliyor” dedi.

Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı (GKK) ile Kıbrıs Türk Barış Kuvvetleri Komutanlığı’nın (KTBK) ihalelerinde fark olduğunu söyleyen Yücesoylu, “İhalelerde ürünlerde yüzde 20 fiyatı farkı varsa, yani eğer bizim fiyatımız Türkiye’den yüzde 20 pahalıysa, GKK ihaleleri bize kalıyor. Barış Kuvvetleri’nde bu neden böyle olmuyor?” diye sordu.

“FAZLALIK SÜT SORUNUNU KÜÇÜK ÖNLEMLERLE ÇÖZEBİLİRİZ”

Siyasi erki bu konuda irade göstermemekle suçlayan Salih Yücesoylu, “Biz elimizde kalan yüzde 30-40 fazlalık süt sorununu küçük önlemlerle çözebiliriz” dedi.

Tarımda reformla hayvancılık ve süt sektörünün nasıl bitirileceğinin hesabının yapıldığını da savunan Yücesoylu, “Bu sektörün dibe vurmasına izin vermeyeceğiz” diye konuştu.

“BİZ BU ÜLKEDE EN HİJYEN, SAĞLIKLI ÜRÜNLERİ ÜRETİYORUZ”

Salih Yücesoylu, “Biz bu ülkede en hijyen, sağlıklı ürünleri üretiyoruz. Kıbrıs’ın yerli ürününü tüketmek kadar doğal, mükemmel bir şey olamaz. Halkın bu ürünleri tüketirken aklında en ufak bir soru işareti olmasın. Kafasında soru işareti olanlar işletmelere gelebilirler, kapılarımız sonuna kadar açıktır” ifadesine yer verdi.

ÇIRALI: “BİR GRAM HELLİM SATAMADIĞIMIZ HOLLANDA’DAN 20 MİLYON DOLARLIK ÜRÜN İTHAL EDİYORUZ”

Kıbrıs Türk Sanayi Odası Başkanı Ali Çıralı, 2015’te ülkeye 20 milyon dolarlık süt ürünü ithal edildiğini söyleyerek, “Bu rakamlar geçmişe göre yüzde 100 arttı. Yanlış politikalardan dolayı ithalat günden güne artıyor. Artan ithalat yerli ürünlerin yerini alıyor” dedi.

Çıralı, “Bize ambargo koyan ülkelerden ithalat yapıyoruz. Ambargolardan yasaklardan dolayı Hollanda’ya bir gram hellim satamıyoruz ama Hollanda’dan 20 milyon dolarlık ürün alıyoruz. Hükümetin bu konularda tedbir almasını istiyoruz” şeklinde konuştu.

Konuşmaların ardından sorular yanıtlandı. Birlik ve Oda Başkanları su temin projesi konusundaki soruyu ise “uzlaşı sağlanması” temennisiyle kısaca yanıtladı.

“BU RAKAMA SİZE KEÇİ DE KOYUN DA SÜTÜ SAĞILMAZ”

Bir soru üzerine Hayvan Ürünleri ve Yetiştiricileri Birliği Başkanı Mustafa Naimoğluları, ülkede 320 bin küçükbaş, 70 bin civarında büyükbaş hayvan olduğunu söyledi.

Küçükbaş hayvancılığın fiyat, verimlilik ve kalite açısından iyileştirilmesi gerektiğini ifade eden Naimoğluları sözlerini şöyle tamamladı:

“Küçükbaş hayvan sütünün oranı yüzde 2-3’tür. Bunun yüzde 20’ye çıkması gerek. Fiyat dengelerinin oluşması, hayvancının da buna göre üretim yapması gerek. Eğer siz keçi sütünü 1.80 TL açıklayıp 1.5 ödüyorsanız hiç kimse keçi sütü sağmaz, eğer 2.5 TL açıkladığınız koyun sütü için 2 TL ödüyorsunuz kimse size koyun sütü de sağmaz.”

7 MADDELİK ÖNLEM

Basın toplantısında Ali Çıralı tarafından okunan ve 7 maddeden oluşan tedbirler ise şöyle:

“İthal süt ürünlerine uygulanan fon artırılmalıdır. Fon gelirleri hellimin yurtdışında etkin tanıtımı ve girdi maliyetlerinin düşürülmesi için kullanılmalıdır.

Turizm sektöründe daha fazla yerli süt ürünleri kullanımı konusunda destek mekanizmaları kurulmalı, yerli üreticilerin otellere süt ürünleri satışında KDV minimum düzeye çekilmelidir.

İthal edilen süt ürünlerinin tekrar ambalajlanarak piyasaya sürülmesine izin verilmemelidir. Tüm ithal süt ürünleri orijinal ambalajlarında piyasaya sunulmalıdır.

Üreticilerle istişare edilerek okullarda okul sütü projesi geliştirilmelidir.

İmalatçıların enerji giderlerini düşürmek için vergi mevzuatında düzenleme yapılmalıdır.

Askerin ihtiyaçlarının yerel üretimden tedarik edilmesi sağlanmalıdır.

Askeri kantinlerden sivillerin alışveriş yapması önlenmelidir.”